Budowa domu jest niezwykle długim i złożonym oraz kosztownym procesem budowlanym. W przypadku rezygnacji z tradycyjnie wznoszonych fundamentów, w ich miejsce można użyć płyty fundamentalnej, która stanowi atrakcyjną alternatywę. Jej wdrożenie w budowę domu pozwali przede wszystkim na znacznie skrócenie czasu robót ziemnych. Równocześnie proponowane rozwiązanie doskonale sprawdza się w przypadku słabo nośnych gruntów. Dodatkowym atutem takiego rozwiązania jest właściwa termoizolacja. Skutecznie zapobiega ona przemarzaniu, a także zawilgoceniu fundamentów budynku. Przyjrzyjmy się temu rozwiązaniu i poznajmy je nieco bliżej.
Czym tak właściwie gruntowa warstwa budowlana powstająca z płyty fundamentowej?
Płyta fundamentowa jest obecnie powszechnie stosowanym podstawowym elementem budowlanym wchodzącym w skład konstrukcji każdego domowego budynku. Element ten przekazuje wszystkie przeciążenia, drgania sejsmiczne na grunt. Mają one istotny wpływ na całą konstrukcję wzniesionego budynku. Dokładniej samą zasadę zastosowania tego rodzaju fundamentu budowlanego można wytłumaczyć mniej więcej tak: wszystkie oddziałujące siły powodujące przeciążenia szkieletu budynku są przenoszone ze ścian nośnych prosto do ziemi. Najczęściej w budownictwie spotyka się płytę fundamentową wykonaną z żelbetonu, która zawiera w sobie połączenie betonu z elementami dodatkowymi. Przykładowo mogą to być wkładki stalowe, pręty stalowe lub liny, kable, siatka zbrojeniowa itd.
Ponadto płyta jako alternatywny dla konwencjonalnych zastosowań — jako element konstrukcyjny zapewnia większą nośność. Tym samym gwarantuje równomierne osiadanie całej konstrukcji domu na gruncie ziemnym. Tego pokroju fundamenty budowlane spisują się świetnie na mniej nośnym albo nierównym gruncie terenowym (podłożu).
W jaki sposób można wykonać płytę fundamentową?
Płyta fundamentowa w trakcie wstępnego etapu budowy domu nie wymaga przeprowadzenia głębokich wykopów, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych wykonywanych ławów (inaczej fundamentów). Dodatkowo możemy na spokojnie ją posadowić na głębokości przemarzania gruntów. Jest to przedział mający między 50 a ok. 140 cm głębokości. W sytuacji, kiedy stawiamy fundamenty pod dom na gruntach niewysadzinowych (piaskach/ ziemiach piaszczystych), wystarczy, że usuniemy humusu, czyli glinę lub iłów. W takim przypadku po usunięciu humus konieczne jest przygotowanie początkowej warstwy zbrojeniowej. Z reguły wykonuje się ją z zagęszczonego żwiru.
Kolejnym krokiem, jaki musimy zrobić to przygotowanie podkładu z betonu (ewentualnie z żelbetonu) oraz wykonanie zbrojenia, czyli zabetonowanie w całości gotowego zbrojenia z umieszczonymi w jego strukturze stalowych drutów albo lin itd., w celu ogólnego wzmocnienia zbrojenia.
Jaka powinna być grubość zbrojenia płyty fundamentalnej?
Zbrojenie płyty fundamentowej powinno mieć grubość nie większą niż od 15 do ok. 30 cm (wytyczne dla domu jednorodzinnego). Zawsze jest tak, że grubość płyty uzależniona jest od rodzaju budynku, który chcemy na niej wznieść (wybudować). Pamiętajmy jednak o wykonaniu zbrojenia zarówno na dole płyty, jak i w jej górnej widocznej części. W momencie, w którym nie ma jeszcze ścian ani dachu domu itd.
Ważne!: Istotną rzeczą w całej budowie domu jest etap ocieplenia płyty fundamentowej. Możemy tego dokonać na dwa sposoby:
1. Położyć warstwę izolacyjną na płycie
2. Wykonać docieplenie fundamentu bezpośrednio na betonowym podkładzie (musimy zrobić to, zanim wykonamy całe zbrojenie fundamentów). Do przeprowadzenia ocieplającej warstwy zbrojeniowej możemy wykorzystać, np. styropian o odpowiedniej gęstości materiałowej lub tzw. polistyren ekstrudowany.
Fundamenty kontra wilgoć, czy to ma sens?
Podczas budowy domu pamiętajmy jeszcze o jednej niezwykle ważnej rzeczy. A mianowicie płyta fundamentowa nie lubi wilgoci. Dlatego, w kolejnym etapie zbrojenie płyty fundamentowej powinniśmy wznosić ją w oparciu o dodatkową warstwę izolacyjną (przeciwwilgociową). Warstwa taka musi równocześnie zostać przeprowadzona na betonowym podkładzie.
Na jakie jeszcze rzeczy warto zwracać uwagę przy wstępnym projektowaniu płyty fundamentalnej?
W czasie projektowania fundamentów pod dom na podstawie płyty musimy wziąć pod uwagę kilka istotnych elementów wyposażenia, są nimi:
- media: przyłącza wodno- kanalizacyjną (WOD-KAN), instalacja gazowa i elektryczna
- wykonanie i ilość oraz grubość ściany, stropy sufitowe,
- czy chociażby słupy podtrzymujące poszycie dachu
- obecność strychu i piwnicy
- ewentualna budowa garażu samochodowego
Rozmieszczenie wyżej przytoczonych elementów na etapie projektowania domu ma szczególny wpływ na rozplanowanie całego zbrojenia, a także na przeprowadzenie jego ewentualnego późniejszego dozbrojenia. W związku z powyższym, podczas budowy domu, będąc już na tym etapie, powinniśmy podjąć kilka ważnych decyzji. Decyzje są związane m.in. z zainstalowaniem przyłączy (mediów: wody, prądu, gazu itd.), ale także powinniśmy zastanowić się nad wydzieleniem osobnego pomieszczenia dla piwnicy lub jego braku. Warto to zrobić teraz, ponieważ dokonanie jakiekolwiek zmian w późniejszym czasie, może być praktycznie niemożliwe do zrealizowania.
Jaki jest koszt wdrożenia i zastosowania płyty fundamentowej podczas budowy domu?
Koszt płyty fundamentowej orientacyjnie wyceniany jest jako wydatek kwoty: od 12 000 do 14 000 zł. Niestety, wartość końcowa inwestycji może nas niemiło zaskoczyć i finalnie być wyższa od pierwotnie zakładanej kwoty. Dzieje się tak w przypadku realizowania budowy na podmokłych ziemiach, które cechują się słabą, czyli kiepską nośnością. To ten czynnik bezpośredni przekłada się to na większy koszt płyty fundamentowej . Gdyż zachodzi konieczność zainwestowania kolejnych środków pieniężnych w dodatkowe niezbędne zabezpieczenia budynku mieszkalnego. To dlatego nośność ziem gruntowych jest jednym z kluczowych czynników, który ogromnie wpływa na kwotę końcową uwzględnioną wcześniej w budżecie, we wczesnych stadiach projektu budowlanego.
Krótkie podsumowanie
Przyszłością w całym światowym budownictwie są aktualnie „domy powstające z gotowych modułów”. W Polsce również zaczynają powoli powstawać domy tego typu. Dlatego znając już odpowiedź na pytanie, czym jest opisywana płyta oraz jakie są jej praktyczne koszty zastosowania? Śmiało możemy powiedzieć, że płyta i gotowy natychmiast do złożenia na miejscu budynek transportowany ciężarowymi samochodami do nas, prosto z fabryki, jest niedaleką przyszłością. Stopniowo nasilającym się trendem w całej branży budowlanej.